Samkvæmt 2. tölul. 3. mgr. 12. gr. og 17. gr. raforkulaga, nr. 65/2003, skal arðsemi flutningsfyrirtækisins og dreifiveitna af flutnings- og dreifistarfsemi vera sem næst vegnum fjármagnskostnaði, að teknu tilliti til skatta og að frátöldum verðlagsbreytingum. Í ákvæðinu er með nánari hætti fjallað um með hvaða hætti slík arðsemi skuli fundin út. Þá segir einnig að arðsemin skuli ákvörðuð að fengnu mati sérfróðra aðila.  Í reglugerð nr. 192/2016, frá 1. mars 2016, er með nánari hætti fjallað um það hvernig reikna skuli út veginn fjármagnskostnað sem vísað er til í raforkulögum. Jafnframt segir í reglugerðinni að Orkustofnun, nú Umhverfis – og orkustofnun, geti að fengnu áliti sérfróðra aðila og að höfðu samráði við hagsmunaaðila, sbr. 3. mgr. 12. gr. og 3. mgr. 17. gr. raforkulaga, lagt fram tillögu til ráðherra um endurskoðun fastra matsbreytna samkvæmt reglugerðinni ef stofnunin telur tilefni til þess, s.s. vegna sérstakra aðstæðna á markaði.  Sérfróðir aðilar skv. 1. mgr. eru tilnefndir af Umhverfis- og orkustofnun og skulu þeir hafa sérfræðiþekkingu á sviði fjármála og fjármagnskostnaðar. Við mat hinna sérfróðu aðila ber þeim að hafa samráð við framleiðendur raforku, neytendur, stórnotendur, dreifiveitur og Landsnet.   Forstjóri Umhverfis – og orkustofnunar og sviðsstjóri Raforkueftirlitsins hafa nú skipað sérfróða aðila í nefnd um endurskoðun fastra matsbreytna og er nefndin skipuð eftirtöldum aðilum.   Dr. Hersir Sigurgeirsson, prófessor við Háskóla Íslands  Perla Ösp Ásgeirsdóttir, framkvæmdastjóri Eflingar  Margit Johanne Robertet, forstöðumaður framtakssjóða Kviku eignastýringar   Arna G. Tryggvadóttir, sviðsstjóri endurskoðunar hjá PwC.     Samráðsfundur og gagnaskil   Samráðsfundur verður haldinn 15. janúar nk. þar sem hagsmunaaðilum er gefinn kostur á að koma á framfæri sínum sjónarmiðum. Aðilar geta sent nefndinni erindi fyrir fundinn á raforkueftirlit@uos.is auk þess sem hagsmunaðilum er gefinn kostur á að senda gögn og greiningar til 31. janúar 2026, en bent er á að nefndin hefur einungis það lögbundna hlutverk að fjalla um fastar matsbreytur í samræmi við 7. gr. reglugerðar nr. 192/2016. Ekki er gert ráð fyrir erindum um önnur atriði.   Að loknum samráðsfundi mun nefndin hefja vinnu við að meta forsendur fyrir endurskoðun fasta matsbreytna á grundvelli þeirra sjónarmiða sem lögð hafa verið fram af hálfu hagsmunaaðila. 

Loftslags- og orkusjóður auglýsir styrki til nýsköpunar og tækniþróunar sem stuðla að samdrætti í losun gróðurhúsalofttegunda frá staðbundnum iðnaði sem fellur undir ETS-kerfið. Í heild eru 400 milljónir króna til úthlutunar  en styrkupphæð fyrir hvert verkefni getur numið allt að 200 milljónum króna að hámarki til allt að þriggja ára. Umsóknarfrestur er til 5. febrúar 2026 kl. 15:00. Sótt er um í gegnum rafrænt umsóknarkerfi Rannís. Sækja um styrk Styrkhæfi verkefna og áherslur Styrkhæfar eru umsóknir um þróun á hvers kyns tækni sem dregur úr losun gróðurhúsalofttegunda frá staðbundnum iðnaði sem fellur undir ETS-kerfið. Áhersla verður lögð á verkefni sem skila samdrætti í losun gróðurhúsalofttegunda í samræmi við aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinnar í loftslagsmálum. Einnig verður litið til eftirfarandi þátta: að verkefnið hagnýti grunnþekkingu sem þegar er til staðar, að verkefnið beinist að aðilum sem hafa talsverða möguleika á að draga úr losun, að verkefnið hafi möguleika á að nýtast sem víðast í samfélaginu og hafi áhrif út fyrir einstaka fyrirtæki, félagasamtök og/eða stofnun. Krafa er gerð um tvo samstarfsaðila að lágmarki og skal að minnsta kosti eitt þeirra vera fyrirtæki. Horft verður til þess að forgangsraða verkefnum sem skila mestum samdrætti í losun gróðurhúsalofttegunda (koldíoxíð-ígilda) á hverja styrkkrónu. Fyrirspurnir Almennum spurningum varðandi kallið og umsóknir sem eru í matsferli skal beint til losjodur@rannis.is.

Um næstu áramót lækka hreinorkustyrkir til fólksbíla úr 900.000 kr. í 500.000 kr. Umsóknir sem verða samþykktar eftir 31. desember 2025 fá að hámarki 500.000 kr. óháð því hvenær ökutækið er keypt eða nýskráð. Til að sækja um styrk þarf ökutæki að vera nýskráð hjá Samgöngustofu og skráður eigandi getur sótt um. Önnur skilyrði má sjá á www.orkusjodur.is. Ertu ekki viss um að þú eigir eftir að sækja um styrk? Umsóknarkerfið lætur þig vita!

Ný orkuspá fyrir Ísland, unnin í sameiningu af Landsneti, Umhverfis- og orkustofun, og Raforkueftirlitinu, sýnir að fram undan eru umtalsverðar áskoranir og mikil óvissa í þróun raforkumála. Orkuspáin var kynnt í Hörpu þann 1. desember. Spáin gerir ráð fyrir hægari aukningu í raforkunotkun en áður var talið. Ástæður eru meðal annars seinkanir í virkjunarframkvæmdum, óvissa um uppbyggingu vindorku, og samdráttur í eftirspurn stórnotenda, einkum í kísilmálm- og gagnaversiðnaði.  Aukning í framboði raforku verður því hægari en áður var spáð. Þá hafa bilanir, tollar og breytt alþjóðlegt efnahagsumhverfi áhrif á markaðinn. Hægari uppbygging nýrra viðskiptavina eykur enn á óvissuna.  Þrátt fyrir þetta má sjá jákvæða þróun í orkuskiptum innanlands, þar sem þau hafa þegar skilað samdrætti í losun gróðurhúsalofttegunda auk þess sem vaxtatækifæri eru til staðar hjá gagnaverum og nýr iðnaður er að vaxa. Hins vegar er ljóst að markmið stjórnvalda um kolefnishlutleysi árið 2030 munu ekki nást án frekari aðgerða og skýrari stefnumörkunar.  Orkuspánni er ætlað að varpa ljósi á stöðu og þróun orkumála á Íslandi og skapa um leið umræðu um orkumál.   „Þessi spá sýnir meiri óvissu en oft áður, en um leið ýmis tækifæri til að lágmarka hana og mæta þeim markmiðum sem sett hafa verið um orkuskipti og hagvöxt. Það er ljóst að öflugt flutningskerfi raforku mun leika lykilhlutverk í því að ná þessum markmiðum,“ segir Ragna Árnadóttir, forstjóri Landsnets.    Mynd: Gestur Pétursson, forstjóri Umhverfis- og orkustofnunar. „Orkuspá Íslands er ekki pólitísk yfirlýsing, hún er verkfæri. Hún er landakort sem gefur okkur innsýn inn í hvað er framundan. Og eins og allir vita að þá eru góð landakort verkfæri sem gera okkur kleift að ná áfangastað á öruggan hátt,“ segir Gestur Pétursson, forstjóri Umhverfis og orkustofnunar.  Um er að ræða bæði grunn- og háspá, sem skiptist í raforku-, orkuskipta- og jarðvarmaspá. Hægt er að nálgast helstu niðurstöður á vefnum orkuspaislands.is, sem Jóhann Páll Jóhannsson ráðherra umhverfis-, orku- og loftslagmála opnaði á kynningarfundinum. Mynd: Jóhann Páll Jóhannsson umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra. Gerð orkuspár Íslands er afrakstur náinnar samvinnu Landsnets, Umhverfis- og orkustofnunar og Raforkueftirlitsins. Þetta samstarf tryggir að spáin byggi á traustum grunni, sameiginlegri þekkingu og heildstæðu yfirliti yfir þróun orkumála í landinu. Slík samvinna er lykilforsenda þess að hægt sé að taka upplýstar ákvarðanir um orkuskipti, uppbyggingu innviða og framtíðarhagvöxt.